zelfregie
  • Afdrukken
>> Welkom op zelfregie.com / Uitwisseling van informatie, ervaringen en kennis over versterking van het zelfregulerend vermogen |

Biologistisch redeneren




Biologistisch redeneren

Het typisch 19e eeuwse biologistische denken is de laatste jaren weer sterk in opkomst. Heden ten dage worden er pogingen ondernomen om richtlijnen voor beleid, advies en moraal te ontlenen aan wat men voor de wetenschappelijk vastgestelde menselijke natuur houdt. Er zijn evolutie-psychologische studies verschenen die argumenteren dat de verzorging van kinderen van nature een vrouwelijke taak is, dat verkrachting een betreurenswaardige, maar biologisch begrijpelijke daad is, dat mannelijke ontrouw een logisch gevolg is van die ene eicel en de zee van sperma. Seksistisch gedrag van mannen wordt verklaard vanuit de biologische instincten waarlangs zij zijn voorgeprogrammeerd en waar ze dus eigenlijk ook niets aan kunnen doen. Onderdrukkende opvoedingspatronen worden goedgepraat door te verwijzen naar de biologische beperkingen van kinderen die nu eenmaal om deze indamming en onderdrukking zouden vragen. Denk aan jongens die nu eenmaal de neiging hebben om te domineren en agressief te zijn.

De grootvader van dit soort denkbeelden is Herbert Spencer die in de 19e eeuw met zijn sociaal darwinisme veel bekendheid kreeg. Hij zag de mens als een product van de evolutie, van een langdurig proces van natuurlijke selectie, een ongestuurd en natuurlijk proces dat zich goeddeels aan menselijke invloed onttrekt.
Onder andere de beroemde Amerkaanse evolutionaire bioloog Gould heeft korte metten gemaakt met dergelijke opvattingen. Wat biologisch gedetermineerd is aan de mens, stelt hij in zijn boek ‘The Mismeasure of Man', is niet specifiek gedrag, maar het hebben van een groot brein dat in staat is flexibel oplossingen te bedenken voor de problemen waarvoor het zich gesteld ziet. We danken onze overleving juist aan de door onze grote hersenen geboden mogelijkheid tot flexibiliteit, creativiteit en niet-voorgeprogrammeerd handelen. Dit heeft geleid tot een enorme varieteit aan zelfgeschapen culturele omstandigheden die het leven van mensen in belangrijke mate bepalen. Een mensgemaakte culturele evolutie heeft de ongestuurde natuurlijke evolutie overschaduwd. Zo is het idee van de man als kostwinner geen biologische vanzelfsprekendheid, maar primair het resultaat van onze culturele tradities, die niet onveranderlijk zijn. Lang is gedacht dat vrouwen van nature te dom en te emotioneel waren om hoger onderwijs te volgen of om als volwaardige burgers te participeren in de democratie.

 


Copyright © 2007-2024 Zelfregie.com